7 Ocak 2015
TEKNIK ANALIZ FORMASYONLARI
FORMASYONLAR
Finans piyasalarında fiyat hareketleri trendler halinde meydana gelmektedir. Ancak, finans piyasalarının kaotik yapısı nedeniyle bu trend hareketleri doğrusal değildir. Bu nedenle grafiklerde karakteristik șekiller meydana gelmektedir. Formasyon adı verilen bu șekiller kimi zaman trend dönüșleri, kimi zamansa trendin devamlılığını göstermektedir. Formasyonlar bașlıca iki guruba ayrılırlar.
1.Trend dönüș formasyonları
2.Sıkıșma formasyonları
TREND DÖNÜȘ FORMASYONLARI
Trend sonlarında görülen bu formasyonlar, olușum sürecindeyken trend dönüș sinyali
verirler. Trendin dönmesi ile birlikte ise formasyon tamamlanmıș olur. Bu formasyonların gerçekleșme süresi, trendin süresine göre değișmektedir. Örneğin uzun vadeli trendlerin dönüș formasyonları, bir aydan daha uzun süreli olabilmektedir.
Trend dönüș formasyonları, yatırımcılar için isabetli sinyaller üretmekle beraber ayı ve boğa tuzakları olarak adlandırılan dönüș görünümleri yatırımcıları yanıltabilir. Bu nedenle grafiklere bakıldığında bu formasyonları zamanında algılayabilmek için bilgi ve tecrübeye gereksinim duyulmaktadır.
OMUȘ-BAȘ-OMUZ FORMASYONU
Teknik analizde en çok bilinen formasyonlardandır. Bu formasyon sık rastlanılan ve güvenilirlik oranı yüksek olan bir formasyondur. Bu formasyon orta vadeli yükselen trendlerin zirve noktalarında olușurlar. Formasyonun olușum süresi ortalama olarak bir ay ile üç ay arasında değișmektedir. Çok ciddi bir düșüș sinyalidir. Bu formasyonu grafikte algılayabilmenin kolay olması, popüler olmasının nedenlerindendir. Hızlı
yükseliș sonrası gelen sert satıșlar, yatırımcıların paniğe kapılmasına ve düșüș trendinin bașladığı algılamasına yol açar. Bu noktada yeni bir talebin gelmesi sonucunda fiyatların yükselmeye bașlaması yükseliș trendinin hala devam ettiği șeklinde algılanabilir. Yeni yükselișin, daha önce çalıșarak sert düșüșe neden olan direnci de kırması halinde, yükseliș daha da hızlanır. Bu durumda yatırımcı kitlesi, yükselișin devamına inanmaya bașlar. Ancak bu noktada çalıșan yeni direncin kırılamaması ise sert düșüșe neden olur. Kar satıșları sonucu yașanan gerilemenin daha önce tepki alımlarının meydana geldiği seviyeye gelmesi ve bu desteğin çalıșması halinde, yatırımcılarda omuz ve bașın oluștuğu algılaması olușmaya bașlar. Destekten tepki alımları gelmesi halinde, ikinci bir omuzun olușup olușmayacağına bakılması gerekir. Sert satıșların geldiği ilk direnç bu noktada önem kazanır. Bu seviyeden gelen satıșlar ikinci omuzun olușmaya bașladığı anlamına gelebilir. Bu noktada birinci omuz desteğinin çalıșmaması halinde formasyon teyit edilir. Bu formasyonun sonunda genellikle kısa vadeli düșüș trendi olușmaktadır. Formasyon sonrası olușabilecek yatay trendlerde dahi satıș baskısı yüksektir. Bu nedenle, bu formasyonun görüldüğü grafiklerde yükseliș beklentisi ile ișlem yapmak, çoğu zaman riskli olmaktadır.
Altında, 2008 yazında görülen omuz baș omuz formasyonu. İkinci omuzun tamamlanmasından sonra yașanan
düșüș dikkat çekici. Forex piyasalarında olușan omuz baș omuz formasyonları sonrası yașanan
düșüș trendleri, hisse
senedi piyasalarına oranla daha kısa sürmektedir. Bunun en önemli nedeni forex piyasalarının daha derin bir piyasa olmasıdır. Diğer bir nedeni ise para piyasalarının hisse senedi piyasalarına oranla daha sık müdahale edilen bir piyasa olmasıdır.
senedi piyasalarına oranla daha kısa sürmektedir. Bunun en önemli nedeni forex piyasalarının daha derin bir piyasa olmasıdır. Diğer bir nedeni ise para piyasalarının hisse senedi piyasalarına oranla daha sık müdahale edilen bir piyasa olmasıdır.
TERS OMUZ BAȘ OMUZ FORMASYONLARI
Tıpkı yükselen trendin sonunda olușan omuz baș omuz formasyonları gibi, düșüș trendinin sonunda da ters omuz baș omuz formasyonları görülebilir. Adından da anlașılabileceği gibi, bu formasyon omuz baș omuz formasyonunun ters dönmüș șeklidir. Yani omuz baș omuz formasyonunda olușan üç tepenin aksine üç dip söz konusudur. Bu formasyonun șekli gibi ișleyiș mantığı ve sonuçları da omuz baș omuz formasyonunun tersi konumundadır. Ancak bu formasyon, çoğunlukla omuz baș omuz formasyonuna göre daha uzun süreye yayılmaktadır.
EUR/GBP paritesinde görülen ters omuz baș omuz formasyonu. Baș bölgesinin oldukça uzun olması, geri
dönüșünde sert olmasına neden olmuștu. Omuz baș omuz ve ters omuz baș omuz formasyonları,
güvenilirliği yüksek trend dönüș sinyali
vermektedir. Ancak uygulamada deneyim gerekmektedir. Örneğin,birinci omuzun ve bașın tamamlandığı algılamasına yol açabilecek grafik șekilleri, birçok deneyimsiz yatırımcıda, ikinci omuzun olușumu sürdüğü halde formasyonun tamamlandığı biçiminde bir yanılmaya neden olabilmektedir. Bu formasyon ıșığında ișlem yapılırken mutlaka ikinci omuzun ve dolayısıyla formasyon sürecinin tamamlanması beklenmelidir.
vermektedir. Ancak uygulamada deneyim gerekmektedir. Örneğin,birinci omuzun ve bașın tamamlandığı algılamasına yol açabilecek grafik șekilleri, birçok deneyimsiz yatırımcıda, ikinci omuzun olușumu sürdüğü halde formasyonun tamamlandığı biçiminde bir yanılmaya neden olabilmektedir. Bu formasyon ıșığında ișlem yapılırken mutlaka ikinci omuzun ve dolayısıyla formasyon sürecinin tamamlanması beklenmelidir.
İKİLİ TEPE FORMASYONU
Fiyatların hızlı yükselișlerden sonra ulaștığı zirve seviyesinde olușan düzeltme hareketinden sonra tekrar zirveye doğru yükseliș hareketinin gerçekleșmesi ile olușan formasyondur. İkili tepe formasyonunda,sol taraftaki yükseliște ișlem miktarı yüksektir. Ancak düzeltme ile birilikte ișlem miktarı azalır. İkinci yükseliște, ilk yükselișe oranla daha düșük miktarda ișlem yapıldığı görülür. İki tepe așağı yukarı aynı yükseklikte olușur. İkinci tepeden gelen yeni düzeltme hareketinin
ardından ilk düzeltme hareketindeki desteğin kırılması ile formasyon tamamlanmıș olur. Formasyonun șekline ilk bakıldığında zirvede olușmuș bir ‘’M’’ harfine benzetilebilir. Ancak, çoğu zaman iki tepe arasında seviye farkı olușabilir. Bu durumda, iki tepe arasındaki farkın yüzde 3’ten fazla olmamasına dikkat edilmelidir Farkın yüzde 3 ten yüksek olması durumunda farklı bir formasyonun olușma ihtimali göz önünde bulundurulmalıdır. İkili tepe formasyonunun güvenilirliği yüksektir. Genellikle boğa piyasalarının sonunda görülen bu formasyon, çok ciddi bir düzeltmeyi beraberinde getirir. Bu nedenle zirve direncinden düșmeye bașlayan ve ardından tekrar yükselișe geçen paritelerde bu formasyonun olușup olușmayacağına dikkat etmekte yarar var.
USD/CHF paritesinde peși sıra görülen ikili tepe formasyonları. Genellikle formasyon tamamlandıktan sonra
gerçekleșen düșüș trendinin gücü, formasyon öncesindeki yükselen trendin gücüne yakın
olmaktadır. İkili tepe formasyonları genellikle bir aydan daha uzun sürmektedir. Bu nedenle yükselen trendlerin zirvesinde
olușan her kararsız hareketi ikili tepe olarak değerlendirmek hatalı yorumlara neden
olabilmektedir.
olabilmektedir.
İKİLİ DİP FORMASYONU
Bu formasyon ikili tepe formasyonunun tersi niteliğindedir. Düșüș trendinin sonunda görülen bu formasyonda ișlem
miktarı, birinci dip olușurken yüksektir. Birinci dipten gelen tepki alımlarında ise ișlem miktarı
düșüktür. İkinci dipten dönüșten itibaren ișlem miktarı da fiyatla birlikte artar. Bu formasyon
grafiklerde,ikili tepe formasyonu șekline benzetilen M harfinin tersi olan W harfine benzemektedir. Tıpkı ikili tepe formasyonu gibi bu
formasyonda genellikle bir aydan daha uzun sürmektedir.
USD/CAD paritesinde görülen ikili dip formasyonu.Gerek ikili dip formasyonunda gerekse ikili tepe formasyonunda, genellikle formasyonun sol
tarafı ile sağ tarafı arasında bir simetri söz konusudur. Grafikte de görüldüğü paritenin ikili dip
formasyonunun sol tarafındaki düșüș trendinin momentumuyla, sağ tarafındaki
yükseliș trendinin momentumu oldukça yakındır.
yükseliș trendinin momentumu oldukça yakındır.
ÜÇLÜ TEPE VE DİP FORMASYONLARI
Sık olmamakla birlikte ikili tepe ve dip formasyonlarında dönüș hareketi bașlamadan önce trend yönünde hareketler meydana gelebilir. Örneğin, ikili tepe formasyonunun görüldüğü paritelerde formasyon için çizilen dönüș çizgisinden tepki alımları gerçekleșerek üçüncü bir tepe olușabilir. Benzer bir șekilde ikili dip formasyonunun dönüș çizgisinden gelen satıș dalgası üçüncü bir dibin olușumuna neden olabilir.
USD / CAD paritesinde görülen üçlü tepe formasyonu. Üçlü tepe formasyonu sonrası hızla düșen
fiyatın toparlanması yaklașık beș ay sürmüștü. Bu formasyon, zaman zaman omuz baș omuz formasyonu ile
karıștırılabilir. Ancak zirvelerin hemen hemen aynı seviyede olması ile omuz baș omuz formasyonundan ayırt edilir.
USD / JPY formasyonunda görülen üçlü dip formasyonu. Üçlü tepe ve dip formasyonlarında genellikle trend
dönüșleri sert olmaktadır. Ancak zaman zaman grafikte görüldüğü gibi dönüș hareketi öncesi
yatay bir seyir gözlenebilir.
V FORMASYONLARI
Dalgalanmanın yüksek olduğu trendlerde, kimi zaman dönüș hareketleri sinyal üretmeksizin gerçekleșebilir. Bu formasyonda fiyat hızla așağıya düșerken aniden sert bir biçimde yükselișe geçer. Ters V formasyonunda ise yükseliș trendinde olan bir paritenin aniden düșüșe geçmesi gerekir. Bu formasyonda hareketlerin ani olușu ve genellikle volatilitenin yükseldiği piyasa koșullarında meydana gelmesi nedeniyle, yatırımcıların bu formasyonu dikkate alarak ișlem yapmaları oldukça zordur. Bu formasyonu izlerken ana trendi takip etmek, daha isabetli öngörülerde bulunabilmeyi
sağlar. V formasyonları genellikle sert trendlerin sonunda görülür. Trendin sertliği, dönüș hareketlerinin de ani ve sert olmasına neden olabilmektedir.
V formasyonu EUR/JPY gibi volatilitenin yüksek olduğu paritelerde sıkça görülürler. Yatırımcıya nokta
atıș yapma șansı tanımayan bir formasyon olması nedeniyle, yatırımcıların genel trendi izleyerek karar
vermeleri daha isabetli olur.
BOȘLUKLAR
Alım veya satım ișleminin gerçekleșmediği fiyat seviyelerinin grafik üzerinde gösterildiği bölgelerdir. Forex piyasalarının, yirmi dört saat açık ve likiditesinin yüksek olması nedeniyle boșluklara hisse senedi piyasasına göre çok daha az rastlanır. Ancak, Pazartesi açılıș ve Cuma kapanıș değerleri bazen boșluk olușturabilmektedir. Ayrıca, birçok platformda yirmidört saat açık olmayan YTL paritelerinde, diğer paritelere oranla daha sık rastlanılır. Boșluklar kaçıș, kopma ve bitkinlik olmak üzere üçe ayrılır.
KOPMA BOȘLUKLARI
Sıkıșma formasyonları sonrasında olușan boșluk türüdür. Genellikle dip arayıșında olan paritelerde görülür. Kopma boșlukları trendin yön değiștirebileceğine yönelik önemli bir sinyaldir.
Sıkıșma formasyonları sonrasında olușan boșluk türüdür. Genellikle dip arayıșında olan paritelerde görülür. Kopma boșlukları trendin yön değiștirebileceğine yönelik önemli bir sinyaldir.
KAÇIȘ(ÖLÇME) BOȘLUKLARI
Genellikle trend sürecinin ortasında meydana gelmesi nedeniyle trendin zaman bakımından uzunluğunun ölçülmesi amacıyla kullanılırlar. Bu nedenle bu boșluk türüne ölçme boșlukları da denilir.
Genellikle trend sürecinin ortasında meydana gelmesi nedeniyle trendin zaman bakımından uzunluğunun ölçülmesi amacıyla kullanılırlar. Bu nedenle bu boșluk türüne ölçme boșlukları da denilir.
BİTKİNLİK BOȘLUKLARI
Trend zirvelerinde olușan ve trendin zayıfladığı ve dönüșün yaklaștığı sinyalini veren boșluklardır.
Trend zirvelerinde olușan ve trendin zayıfladığı ve dönüșün yaklaștığı sinyalini veren boșluklardır.
ADA DÖNÜȘ FORMASYONU
Hem yükseliș trendinde hem de düșüș trendinde olușan boșluklar arasında kalan dönüș formasyonlarıdır. Bu formasyon oldukça nadir görülür ancak isabet oranı yüksek bir formasyondur. Bu nedenle hızlı yükseliș trendlerinde zirve yakınında boșluk olușması ciddi bir dönüș uyarısıdır. Aynı mantıkla düșüș trendlerinde taban olușumu sırasında olușan boșluklar, trend dönüș sinyali olarak değerlendirilebilir.
Hem yükseliș trendinde hem de düșüș trendinde olușan boșluklar arasında kalan dönüș formasyonlarıdır. Bu formasyon oldukça nadir görülür ancak isabet oranı yüksek bir formasyondur. Bu nedenle hızlı yükseliș trendlerinde zirve yakınında boșluk olușması ciddi bir dönüș uyarısıdır. Aynı mantıkla düșüș trendlerinde taban olușumu sırasında olușan boșluklar, trend dönüș sinyali olarak değerlendirilebilir.
EUR / YTL paritesinde zirvede görülen ada dönüș formasyonu. Yükseliș trendinde olușan boșluklar önce
trendin zayıflamasına sonra da trend dönüșünün gerçekleșmesine neden oldu. Boșlukların
uzunluğunun artmıș olması dönüș olasılığını daha da artırmaktadır.
EUR YTL paritesinde tabanda olușan ada dönüș formasyonu. Grafikte görülen ada dönüș formasyonunun aynı
zamanda ikili dip formasyonu olması, trend dönüșünün daha sert olmasına neden oldu. Ada dönüș
formasyonları, bu grafikte olduğu gibi, güvenilirlik oranı yüksek olan ikili dip ve tepe formasyonları gibi
formasyonlarla desteklendiklerinde, daha isabetli sonuçlar vermektedir.
formasyonlarla desteklendiklerinde, daha isabetli sonuçlar vermektedir.
SIKIȘMA(KONSOLİDASYON) FORMASYONLARI
Trendler daha önce de belirttiğimiz gibi doğrusal(lineer) değil kaotiktir. Bu nedenle trendler içerisinde zaman zaman yön arayıșları ve kararsız hareketler meydana gelebilir. Güçlenen destek ve dirençlerin istikrarlı bir biçimde çalıșması, sıkıșma formasyonlarının olușumuna neden olmaktadır. Bu formasyonların tamamlanması sert yükseliș veya sert düșüșleri beraberinde getirir. Sıkıșma formasyonlarının mantığını anlayabilmek için doğa bilimlerinden yararlanılabilir. Fizikte enerjinin sıkıșmıș olması sert reaksiyonlara neden olabilmektedir. Örneğin fay hatlarında enerjinin uzun yıllar boyunca birikmesi, șiddetli depremlere neden olabilmektedir. Sıkıșma formasyonlarında ise arzın ve talebin dengelenmesi,fiyatı sıkıștırmaktadır. Arz ve talebin dengesinin bozulması durumunda alım ve satım konusunda temkinli davranan yatırımcıların sürü psikolojisi halinde ișlem yapmaları sert hareketlere neden olmaktadır.
Belli bașlı sıkıșma formasyonları türleri șunlardır:
1-)Üçgen formasyonları
2-)Takoz ve kama formasyonları
3-)Bayrak ve flama formasyonları
Trendler daha önce de belirttiğimiz gibi doğrusal(lineer) değil kaotiktir. Bu nedenle trendler içerisinde zaman zaman yön arayıșları ve kararsız hareketler meydana gelebilir. Güçlenen destek ve dirençlerin istikrarlı bir biçimde çalıșması, sıkıșma formasyonlarının olușumuna neden olmaktadır. Bu formasyonların tamamlanması sert yükseliș veya sert düșüșleri beraberinde getirir. Sıkıșma formasyonlarının mantığını anlayabilmek için doğa bilimlerinden yararlanılabilir. Fizikte enerjinin sıkıșmıș olması sert reaksiyonlara neden olabilmektedir. Örneğin fay hatlarında enerjinin uzun yıllar boyunca birikmesi, șiddetli depremlere neden olabilmektedir. Sıkıșma formasyonlarında ise arzın ve talebin dengelenmesi,fiyatı sıkıștırmaktadır. Arz ve talebin dengesinin bozulması durumunda alım ve satım konusunda temkinli davranan yatırımcıların sürü psikolojisi halinde ișlem yapmaları sert hareketlere neden olmaktadır.
Belli bașlı sıkıșma formasyonları türleri șunlardır:
1-)Üçgen formasyonları
2-)Takoz ve kama formasyonları
3-)Bayrak ve flama formasyonları
ÜÇGEN FORMASYONLARI
Trendler, zaman zaman üçgene benzer șekiller üretirler. Üçgen formasyonlar, trend için yavașlama olarak nitelendirilebilmekle birlikte, zaman zaman trend dönüșlerine neden olması nedeniyle dönüș formasyonu olarak da nitelendirilebilir. Her ne kadar bu formasyon türündeki șekiller, çoğunlukla birebir üçgen olmasa da, doğadaki üçgen șekilli cisimlerin yuvarlak hatlı ve dört kenarlı cisimlere göre daha kırılgan olduğu göz önünde bulundurulursa, üçgen formasyonların sert hareketler öncesinde ürettiği sinyalin güvenilirliği daha iyi anlașılabilir.
Üçgen formasyonlar üç gurupta kategorize edilir:
a-)Simetrik üçgen formasyonu
b-)Alçalan üçgen formasyonu
c-)Yükselen üçgen formasyonu
Trendler, zaman zaman üçgene benzer șekiller üretirler. Üçgen formasyonlar, trend için yavașlama olarak nitelendirilebilmekle birlikte, zaman zaman trend dönüșlerine neden olması nedeniyle dönüș formasyonu olarak da nitelendirilebilir. Her ne kadar bu formasyon türündeki șekiller, çoğunlukla birebir üçgen olmasa da, doğadaki üçgen șekilli cisimlerin yuvarlak hatlı ve dört kenarlı cisimlere göre daha kırılgan olduğu göz önünde bulundurulursa, üçgen formasyonların sert hareketler öncesinde ürettiği sinyalin güvenilirliği daha iyi anlașılabilir.
Üçgen formasyonlar üç gurupta kategorize edilir:
a-)Simetrik üçgen formasyonu
b-)Alçalan üçgen formasyonu
c-)Yükselen üçgen formasyonu
a-) Simetrik üçgen formasyonu:
Her yükseliș zirvesinin, bir önceki zirvenin altında olması ve her düșüș hareketinin dip noktasının bir önceki dip noktasının üzerinde olması sonucu olușan formasyondur.
Formasyonun ortasından çekilen çizginin üst kısmı ile alt çizgisi arasında olușan simetri șekli, formasyonun bu ismi almasının nedenidir. Simetrik üçgen formasyonları güvenilir olmasına karșın formasyon süresince fiyatın gideceği yönü belli etmemek gibi bir dezavantaj tașırlar. Trendin yönünü bulabilmek için formasyonun sona ermesi beklenmelidir. Genellikle, çizgilerden birinin yüksek hacimle kırılması durumunda formasyonun sona erdiği ve kırılıșın yönünde bir trendin olușması beklenir. Ancak, çizginin düșük hacimle kırılması durumunda, trendin yönünü bulabilmek için üç günlük teyit süresi beklenmelidir. Üç gün boyunca, çizginin kırıldığı yönde bir fiyat hareketi
olması durumunda trendin yönü belli olmuș olur.
Her yükseliș zirvesinin, bir önceki zirvenin altında olması ve her düșüș hareketinin dip noktasının bir önceki dip noktasının üzerinde olması sonucu olușan formasyondur.
Formasyonun ortasından çekilen çizginin üst kısmı ile alt çizgisi arasında olușan simetri șekli, formasyonun bu ismi almasının nedenidir. Simetrik üçgen formasyonları güvenilir olmasına karșın formasyon süresince fiyatın gideceği yönü belli etmemek gibi bir dezavantaj tașırlar. Trendin yönünü bulabilmek için formasyonun sona ermesi beklenmelidir. Genellikle, çizgilerden birinin yüksek hacimle kırılması durumunda formasyonun sona erdiği ve kırılıșın yönünde bir trendin olușması beklenir. Ancak, çizginin düșük hacimle kırılması durumunda, trendin yönünü bulabilmek için üç günlük teyit süresi beklenmelidir. Üç gün boyunca, çizginin kırıldığı yönde bir fiyat hareketi
olması durumunda trendin yönü belli olmuș olur.
AUD USD paritesinde 2000 yılında görülen simetrik üçgen formasyonu. Fiyat yaklașık üç ay simetrik
üçgen formasyonu içerisinde sıkıșmıștı. Alt çizginin kırılması sonucu artan
satıș baskısı düșüș trendinin devamlılığını sağladı.
b-)Alçalan üçgen formasyonu:
Düșüș hareketlerinin dip noktalarının düz bir çizgi olușturduğu, buna karșın her yükselișin zirve noktasının bir önceki yükselișten daha așağıda bir seviyede olduğu üçgen formasyonlarıdır. Bir paritede alçalan üçgen formasyonunun görülmesi, talebin ve dolayısıyla fiyatın düșme eğiliminde olduğunu gösterir. Bu nedenle genellikle formasyon sonunda düșüș gözlenir. Alçalan üçgen formasyonunun bitiminden sonra gerçekleșen düșüș trendinde, üçgenin yüksekliği kadar mesafe așağıda çoğu zaman güçlü destekler olușur. Genellikle momentumun așırı düșük olmadığı düșüșlerde bu desteğin çalıșması ve tepki alımlarının gelmesi beklenebilir.
b-)Alçalan üçgen formasyonu:
Düșüș hareketlerinin dip noktalarının düz bir çizgi olușturduğu, buna karșın her yükselișin zirve noktasının bir önceki yükselișten daha așağıda bir seviyede olduğu üçgen formasyonlarıdır. Bir paritede alçalan üçgen formasyonunun görülmesi, talebin ve dolayısıyla fiyatın düșme eğiliminde olduğunu gösterir. Bu nedenle genellikle formasyon sonunda düșüș gözlenir. Alçalan üçgen formasyonunun bitiminden sonra gerçekleșen düșüș trendinde, üçgenin yüksekliği kadar mesafe așağıda çoğu zaman güçlü destekler olușur. Genellikle momentumun așırı düșük olmadığı düșüșlerde bu desteğin çalıșması ve tepki alımlarının gelmesi beklenebilir.
USD/JPY paritesinde Ocak 1995 tarihinde görülen alçalan üçgen formasyonu sonrası oldukça sert bir
düșüș trendi meydana gelmiști. Yatay çizginin kırılması, formasyonun sona erdiği ve
düșüșün bașlamak üzere olduğu anlamına gelmektedir. Alçalan üçgen formasyonuna giren
paritelerde, alım yönünde ișlem yapmanın riskini bu grafik açık bir șekilde ortaya koymaktadır.
c-)Yükselen üçgen formasyonu:
Yükseliș zirvelerinin, hemen hemen aynı seviyede kaldığı, buna karșın düșüș diplerinin sürekli yükseldiği üçgen formasyonudur. Bu formasyonda, zirvelerdeki dirençlerin kırılamamıș olmasına karșın, düșüș hareketlerinin her geçen gün zayıflıyor olması alıcıların çoğaldığı, satıcıların azaldığı anlamına gelmektedir. Bu formasyonda, diğer üçgen formasyonlarının aksine üçgenin tabanı, grafiğin sol tarafına bakmaktadır ve yine diğer üçgen formasyonlarında olduğu gibi çizgilerden birinin kırılması, formasyonun sona erdiği anlamına gelir. Yükselen üçgen formasyonları, talebin arttığı sinyalini verdiğinden dolayı, formasyon sonrası genellikle yükselen trend meydana gelir. Üçgenin yüksekliği kadar mesafe asgari hedeftir ve tam bu seviyelerde ciddi dirençler olușabilir.
c-)Yükselen üçgen formasyonu:
Yükseliș zirvelerinin, hemen hemen aynı seviyede kaldığı, buna karșın düșüș diplerinin sürekli yükseldiği üçgen formasyonudur. Bu formasyonda, zirvelerdeki dirençlerin kırılamamıș olmasına karșın, düșüș hareketlerinin her geçen gün zayıflıyor olması alıcıların çoğaldığı, satıcıların azaldığı anlamına gelmektedir. Bu formasyonda, diğer üçgen formasyonlarının aksine üçgenin tabanı, grafiğin sol tarafına bakmaktadır ve yine diğer üçgen formasyonlarında olduğu gibi çizgilerden birinin kırılması, formasyonun sona erdiği anlamına gelir. Yükselen üçgen formasyonları, talebin arttığı sinyalini verdiğinden dolayı, formasyon sonrası genellikle yükselen trend meydana gelir. Üçgenin yüksekliği kadar mesafe asgari hedeftir ve tam bu seviyelerde ciddi dirençler olușabilir.
Petrolde üst üste görülen yükselen üçgen formasyonları. Grafikte, üçgenlerin yükseklikleri kadar
yukarı mesafede ciddi direnç olușumları görülebilir. Zaten güvenilir bir yükseliș sinyali olan bu formasyonun
üst üste görülmesi talepte meydana gelen ciddi artıșı ortaya koymaktaydı.
TAKOZ FORMASYONLARI
Sıkıșma formasyonunda, yükseliș zirveleri için çizilen çizgi ile düșüș dipleri için çizilen çizgilerin aynı yönde olması ve daralması sonucu olușan ve simetrik üçgen formasyonunu andıran formasyonlardır. Bu formasyonun simetrik üçgen formasyondan en büyük farkı ise yatay bir seyirden ziyade belirgin bir yönün olduğu koșullarda olușmasıdır. Takoz formasyonları genellikle üç aylık sürede olușurlar.
Takoz formasyonları alçalan takoz ve yükselen takoz olarak sınıflandırılırlar.
1-)Yükselen takoz formasyonu:
Yükselen takoz formasyonları,yükselen trendlerde görülürler. Görünümü nedeniyle yükseliș sinyali olarak yorumlanabilirler. Ancak bu formasyon çok ciddi bir düșüș sinyalidir. Çünkü alıcıların sürekli daha yüksek fiyattan alım yapmaları sonucu fiyatın așırı yükselmesi, bir noktadan sonra alıcıların cesaretini kırarak talebin düșmesine ve dolayısıyla fiyatın düșmesine neden olmaktadır. Formasyonun tamamlanması ve düșüș trendinin bașlayabilmesi için alt çizgi mutlaka kırılmalıdır.
Sıkıșma formasyonunda, yükseliș zirveleri için çizilen çizgi ile düșüș dipleri için çizilen çizgilerin aynı yönde olması ve daralması sonucu olușan ve simetrik üçgen formasyonunu andıran formasyonlardır. Bu formasyonun simetrik üçgen formasyondan en büyük farkı ise yatay bir seyirden ziyade belirgin bir yönün olduğu koșullarda olușmasıdır. Takoz formasyonları genellikle üç aylık sürede olușurlar.
Takoz formasyonları alçalan takoz ve yükselen takoz olarak sınıflandırılırlar.
1-)Yükselen takoz formasyonu:
Yükselen takoz formasyonları,yükselen trendlerde görülürler. Görünümü nedeniyle yükseliș sinyali olarak yorumlanabilirler. Ancak bu formasyon çok ciddi bir düșüș sinyalidir. Çünkü alıcıların sürekli daha yüksek fiyattan alım yapmaları sonucu fiyatın așırı yükselmesi, bir noktadan sonra alıcıların cesaretini kırarak talebin düșmesine ve dolayısıyla fiyatın düșmesine neden olmaktadır. Formasyonun tamamlanması ve düșüș trendinin bașlayabilmesi için alt çizgi mutlaka kırılmalıdır.
EUR /USD paritesinde görülen yükselen takoz formasyonu sonrası olușan uzun vadeli düșüș trendi. Takoz
formasyonları, sıkıșma formasyonu olarak nitelendirilmelerine karșın zirveye yakın yerlerde
görüldüklerinde trend dönüșüne neden olabilmektedir.
2-)Alçalan takoz formasyonu:
Yükselen takoz formasyonlarının tam tersidir. Satıcıların sürekli daha düșük fiyattan satıș yapmaları sonucu fiyatın așırı düșmesi, satıcıların cesaretini kırarak arzın düșmesine ve dolayısıyla fiyatın yükselmesine neden olmaktadır. Formasyonun tamamlanması ve yükseliș trendinin bașlayabilmesi için üst çizgi mutlaka kırılmalıdır.
2-)Alçalan takoz formasyonu:
Yükselen takoz formasyonlarının tam tersidir. Satıcıların sürekli daha düșük fiyattan satıș yapmaları sonucu fiyatın așırı düșmesi, satıcıların cesaretini kırarak arzın düșmesine ve dolayısıyla fiyatın yükselmesine neden olmaktadır. Formasyonun tamamlanması ve yükseliș trendinin bașlayabilmesi için üst çizgi mutlaka kırılmalıdır.
Altında görülen alçalan takoz formasyonu. Satıcıların giderek zayıflaması sonucu düșüș
trendinin gücünü kaybetmesi, yeni bir alım dalgası olușturmuștu.
BAYRAK VE FLAMA FORMASYONLARI
Bayrak formasyonları:
Genellikle bir ile üç hafta arasında bir sürede meydana gelen, isminden de anlașılacağı üzere șekil bakımından bayrağı andıran formasyonlardır. Bu formasyon türü genellikle trendlerin ortalarında görülür. Bu formasyon türü trendin yavașladığı ancak tekrar aynı hız da devam edeceği șeklinde yorumlanır. Bayrak formasyonları genellikle devam formasyonu olarak görülür ancak çok nadir de olsa trend dönüșlerinde de meydana gelmektedir. Diğer dönüș formasyonları gibi bayrak formasyonlarında da ișlem hacmi izlenmelidir. Formasyon bașlamadan önce ișlem hacmi oldukça yüksektir. Ancak formasyonun bașlamasıyla ișlem hacmi belirgin șekilde düșer. Yükselen trendlerde görülen bayrak formasyonlarında, üst çizginin yüksek ișlem hacmiyle birlikte kırılması durumunda yükselen trendin devam etmesi beklenir. Düșüș trendlerinde görülen bayrak formasyonları ise genellikle daha kısa süre içerisinde olușmaktadır. Düșüș trendlerinde olușan bayrak formasyonlarında da alt çizgi kırılırken ișlem hacmi yükselir. Ancak düșüș trendlerinin yapısı gereği formasyon sonrasında genellikle hacim düșüktür.
Bayrak formasyonları:
Genellikle bir ile üç hafta arasında bir sürede meydana gelen, isminden de anlașılacağı üzere șekil bakımından bayrağı andıran formasyonlardır. Bu formasyon türü genellikle trendlerin ortalarında görülür. Bu formasyon türü trendin yavașladığı ancak tekrar aynı hız da devam edeceği șeklinde yorumlanır. Bayrak formasyonları genellikle devam formasyonu olarak görülür ancak çok nadir de olsa trend dönüșlerinde de meydana gelmektedir. Diğer dönüș formasyonları gibi bayrak formasyonlarında da ișlem hacmi izlenmelidir. Formasyon bașlamadan önce ișlem hacmi oldukça yüksektir. Ancak formasyonun bașlamasıyla ișlem hacmi belirgin șekilde düșer. Yükselen trendlerde görülen bayrak formasyonlarında, üst çizginin yüksek ișlem hacmiyle birlikte kırılması durumunda yükselen trendin devam etmesi beklenir. Düșüș trendlerinde görülen bayrak formasyonları ise genellikle daha kısa süre içerisinde olușmaktadır. Düșüș trendlerinde olușan bayrak formasyonlarında da alt çizgi kırılırken ișlem hacmi yükselir. Ancak düșüș trendlerinin yapısı gereği formasyon sonrasında genellikle hacim düșüktür.
EUR/USD paritesinde düșüș trendi içerisinde görülen bayrak formasyonu. Hızlı düșüș
sonrası meydana gelen tepki alımlarında ișlem hacminin yeterince yükselememesi, düșüș trendinin devam etmesine
neden olmuștu. Forex piyasalarında bayrak formasyonu öncesi ve sonrasında piyasada meydana gelen hareketler, hisse senedi
piyasalarındaki kadar sert olmamaktadır. Bu nedenle gönder olarak adlandırılan formasyon öncesi trend ile formasyon
sonrası meydana gelen trend kısa olmaktadır.
Flama formasyonları:
Olușum, gelișim ve sonuç bakımından bayrak formasyonlarına çok benzeyen bir formasyon türüdür. İki formasyon arasındaki en önemli farklılık,isimlerinden de anlașıldığı gibi șekilleridir. Bayrak formasyonu bayrağı andıran bir paralelkenar șeklindeyken flama formasyonu, flamayı andıran bir üçgen șeklindedir. Flama formasyonları șekil bakımından simetrik üçgen formasyonlarına benzemektedir. Bu
nedenle de sıkça karıștırılmaktadır. İki formasyon orasındaki temel fark flama formasyonu öncesinde sert bir hareketin meydana gelmesidir. Zaten bu sert hareketin olușturduğu göndere benzeyen șekil kolaylıkla fark edilebilir.
Flama formasyonları:
Olușum, gelișim ve sonuç bakımından bayrak formasyonlarına çok benzeyen bir formasyon türüdür. İki formasyon arasındaki en önemli farklılık,isimlerinden de anlașıldığı gibi șekilleridir. Bayrak formasyonu bayrağı andıran bir paralelkenar șeklindeyken flama formasyonu, flamayı andıran bir üçgen șeklindedir. Flama formasyonları șekil bakımından simetrik üçgen formasyonlarına benzemektedir. Bu
nedenle de sıkça karıștırılmaktadır. İki formasyon orasındaki temel fark flama formasyonu öncesinde sert bir hareketin meydana gelmesidir. Zaten bu sert hareketin olușturduğu göndere benzeyen șekil kolaylıkla fark edilebilir.
2002 İlkbaharında hızlı bir yükselișin meydana geldiği paritede 1,000 seviyesindeki psikolojik direnç
çalıșmıștı. Ancak artan satıș baskısına rağmen fiyatların yeterince düșmemesi sonucu
olușan flama formasyonu yükselișin devam edeceğine yönelik ciddi bir ișaretti. Nitekim formasyonun sona ermesiyle birlikte
yükseliș tüm hızıyla devam etmiști.
Kaydol:
Kayıt Yorumları
(
Atom
)
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder
Soru ve Görüşlerinizi Buradan İletebilirsiniz