12 Ocak 2015
Teknik Analizde Temel Kavramlar
DESTEK VE
DİRENÇ
Destek ve dirençler, fiyat hareketlerinin yön değișimlerinin tespiti ve zamanlamada
yararlanılan, teknik analizin en önemli temel kavramlarındandır. Hatta çoğu teknik analiz çalıșması, destek ve direnç seviyelerinin tespiti ve buna bağlı olarak ișlem yapılması amacıyla hazırlanmaktadır. Destek seviyesi, düșüște olan fiyatların belli bir seviyede dengelenerek daha fazla düșmemesi ve o seviyede taleple karșılașmasıdır. Direnç seviyesi ise yükselen fiyatların belli bir seviyede dengelenerek daha fazla yükselmemesi ve o seviyede arz ile karșılașmasıdır.
EUR / USD paritesinde, 2002
yılında meydana gelen orta vadeli yatay harekette, fiyatların 1,0160
seviyesinin üzerine çıkmakta zorlandığı görülmekteydi. Bu seviyede
meydana gelen arz artıșı sonucu fiyatlar hızla gerilemekteydi. Düșüș
hareketlerinde ise fiyatlar zaman zaman altına sarksa da 0,9675
seviyesinde dengelenmekteydi. Ancak fiyatların 2002 aralık ayında
1,0160 seviyesinin üzerine kararlı bir șekilde çıkması, yeni bir
yükseliș eğiliminin(trend) bașlamasına neden olmuștu.
Destek ve direnç seviyelerinin
belirlenmesinde trend, hareketli ortalama, formasyonlar, Bollinger
Bandı vb. teknik analiz kavramlarından yararlanılabilir.
Bu konular, kitabın
ilerleyen sayfalarında irdeleneceğinden bu bölümde daha çok psikolojik
destek ve direnç seviyeleri kavramlarının üzerinde duracağız.
Destek ve dirençler
incelendiğinde, fiyatların genellikle yuvarlak rakamlarda dengelendiği
görülebilir. Bunun temel nedeni, teorik olarak insan beyninin yuvarlak
rakamları daha fazla algılama eğiliminde olmasıdır. Fiyatların,
yuvarlak rakamlara gelmesi genellikle daha fazla yatırımcının yükseliș
veya düșüș hareketini algılamasına ve dolayısıyla daha sert
hareketlerin meydana gelmesine neden olmaktadır. Hatta EUR/USD
paritesi, petrol, altın ve borsa endeksleri gibi makro ekonomiyi
etkileyebilecek finansal verilerde yuvarlak rakamların görülmesi,
medyanın ve finans piyasaları ile ilgisi olmayan bireylerin de ilgisini
çekmektedir. İnsan beyninin, teorik olarak yuvarlak rakamları daha
fazla algılama eğiliminde olmasına gündelik hayattan da örnekler vermek
mümkün. Örneğin, marketlerde herhangi bir ürünün fiyatına bakıldığında,
ürün etiketinde yuvarlak rakam olmadığı göze çarpar.( 10 TL’lik
ürünün
9,99 TL’ye satılması gibi) Bu pazarlama stratejisindeki amaç, ürünü var olduğundan çok daha düșük olarak algılanabilecek bir fiyattan satmaktır.
9,99 TL’ye satılması gibi) Bu pazarlama stratejisindeki amaç, ürünü var olduğundan çok daha düșük olarak algılanabilecek bir fiyattan satmaktır.
EUR/USD paritesinde 1999 yılının
son aylarında meydana gelen düșüș trendinde 1,0000 seviyesindeki
psikolojik destek sürekli çalıșmıștı. Fakat 2000 yılının ilk aylarında
bu desteğin kırılması sert satıșlara neden oldu. Bu hareketin așırı
olduğuna yönelik olușan piyasa algılaması ise talep yaratarak,
yükselișe neden olmuștu. Fakat
psikolojik dirence dönüșen 1,0000 seviyesinden gelen sert satıșlar ise orta vadeli düșüș trendinin uzun vadeli düșüș trendine dönüșmesine neden olmuștu.
psikolojik dirence dönüșen 1,0000 seviyesinden gelen sert satıșlar ise orta vadeli düșüș trendinin uzun vadeli düșüș trendine dönüșmesine neden olmuștu.
Destek ve dirençlerin,bașarıyla
tespit edilmesi durumunda, deneyimli yatırımcılar için güvenilir
bir rehber olduğu söylenebilir. Ancak özellikle deneyimsiz
yatırımcıların, destek ve dirençler konusunda çok sık rastlanılan
yanılgıları olabilmektedir. Bu yanılgıların bașında en dipten alıp en
tepeden satmak saplantısı gelmektedir. Bu sebeple özellikle deneyimsiz
yatırımcılar, güçlü görülen desteklerden alım yapmaktadır. İlk bakıșta
mantıklı olarak değerlendirilebilecek bu yaklașım, fiyatların daha
fazla düșme riskini görmezden gelmektedir. Bir paritede en tepede açığa
satıș yapmak ise bir bașka büyük yanılgıdır. Fiyatların daha fazla
yükselme ihtimali her zaman vardır. Ünlü İngiliz ekonomist ve borsa
yatırımcısı John Maynard Keynes’in de belirttiği gibi "Kırılamayacak
destek ve direnç yoktur." Bașarı oranı daha yüksek olan yaklașım ise
fiyatların genel yönü yani trend belli olduktan sonra ișlem
yapmaktır.
Destek ve dirençlerin üçüncü denemede kırılması sık rastlanılan bir durumdur. Bu nedenle iki kez test edilmiș destek ve dirençler için daha dikkatli olmak gerekir. Bu noktada teknik göstergelerden ve olușabilecek tepe ve dip formasyonlarından yararlanılabilir. Destek ve dirençlerde, bir diğer önemli konu ise vadedir. Uzun vadeli destek ve dirençler, çoğu zaman kısa ve orta vadeli destek ve dirençlere oranla daha güçlü olmaktadır. Aynı zamanda uzun vadeli destek ve dirençlerde meydana gelen tepki hareketleri de daha sert olmaktadır.
GRAFİKLER
Teknik analizin temel amacı, geçmiște meydana gelen fiyat hareketleri incelenerek, gelecekte meydana gelebilecek fiyat hareketlerini öngörebilmektir. Bu nedenle verilerin daha net görülebilmesi ve istatistiki çalıșmaların daha kolay yapılabilmesi amacıyla grafiklerden yararlanılır.
Teknik analizin temel amacı, geçmiște meydana gelen fiyat hareketleri incelenerek, gelecekte meydana gelebilecek fiyat hareketlerini öngörebilmektir. Bu nedenle verilerin daha net görülebilmesi ve istatistiki çalıșmaların daha kolay yapılabilmesi amacıyla grafiklerden yararlanılır.
GRAFİK
ÇEȘİTLERİ
Grafik çizimi için piyasada olușan belirli fiyatlardan faydalanılır.Bu fiyatlar, açılıș fiyatı , belirli bir zaman diliminde olușan en yüksek fiyat, belirli bir zaman diliminde olușan en düșük fiyat ve de kapanıș fiyatıdır. Forex piyasasının yirmi dört saat açık olmasından dolayı günlük grafiklerde genellikle C (Close) harfi ile ifade edilen kapanıș fiyatı saat 23:00’da görülen fiyat seviyesidir. Yine forex piyasasının yirmi dört saat açık olması nedeniyle günlük grafiklerde görülen açılıș fiyatı ise gece 00:00 da görülen piyasa fiyatı olarak kabul edilmektedir.
Grafik çizimi için piyasada olușan belirli fiyatlardan faydalanılır.Bu fiyatlar, açılıș fiyatı , belirli bir zaman diliminde olușan en yüksek fiyat, belirli bir zaman diliminde olușan en düșük fiyat ve de kapanıș fiyatıdır. Forex piyasasının yirmi dört saat açık olmasından dolayı günlük grafiklerde genellikle C (Close) harfi ile ifade edilen kapanıș fiyatı saat 23:00’da görülen fiyat seviyesidir. Yine forex piyasasının yirmi dört saat açık olması nedeniyle günlük grafiklerde görülen açılıș fiyatı ise gece 00:00 da görülen piyasa fiyatı olarak kabul edilmektedir.
GRAFİK
TÜRLERİ
Çizgisel
Grafik: Paritelerin sadece kapanıș fiyatları baz alınarak
çizilen grafiklerdir. Teknik analizde en çok itibar gören fiyat türü
kapanıș fiyatlarıdır. Bu nedenle yalınlığı nedeniyle birçok analist
tarafından tercih edilir. Ancak çizgisel grafikler, gün içerisinde
piyasada olușan hareketleri tam anlamıyla yansıtmadığından, kısa vadeli
teknik analizin ön planda olduğu forex piyasası için yetersiz
kalabilir. Bu grafik türünün bir diğer eksik noktası ise kaotik piyasa
mekanizmasına lineer(doğrusal) mantıkla yaklașmasıdır.
Çizgisel GBP / USD grafiği.
Yalınlığı nedeniyle özellikle uzun vadeli hareketleri açık bir șekilde
görmek mümkün. Ancak gün içerisinde yașanan dalgalanmaları tespit
edebilmek oldukça zor.
Çubuk
Grafik: Teknik analizde en çok kullanılan ve bilinen
grafik türüdür. Belirli zaman dilimi içerisindeki açılıș, en düșük, en
yüksek ve kapanıș fiyatlarını, net bir șekilde göstermesi bu
popülerliğinin en önemli nedenidir. Dikey çubuğun en üst noktası,
fiyatın belirli bir zaman dilimi içerisinde ulaștığı en yüksek
seviyedir. Çubuğun en alt noktası ise fiyatın belirli bir zaman dilimi
içerisinde ulaștığı en düșük seviyedir. Kapanıș fiyatı, çubuk üzerinde
sağa doğru kısa yatay çizgi(sağ çentik) ile ifade edilir. Ancak hisse
senedi piyasalarından farklı olarak forex piyasalarının yirmi dört saat
açık olması nedeniyle grafiklerde genellikle C (Close) harfi ile ifade
edilen kapanıș fiyatı saat 23:59’da görülen fiyat seviyesidir. Grafiğin
üzerinde sola doğru
kısa yatay çizgi(sol çentik) ile de açılıș fiyatı ifade edilir. Açılıș fiyatı ise saat 00:00’da görülen fiyat seviyesidir. Çubuğun boyunun uzaması dalgalanmanın (volatilite) yüksek olduğunu gösterir. Çubuğun boyunun kısa olması ise,seçilen periyot içerisinde dalgalanmanın düșük olduğunu yani sıkıșık bir seyrin izlendiğini gösterir. Piyasa hareketlerini, net olarak göstermesi nedeniyle çubuk grafiklerin, bu kitabın ilerleyen bölümlerinde anlatılan formasyonlar konusunda, diğer grafik türlerine göre daha kullanıșlı olduğu söylenebilir.
kısa yatay çizgi(sol çentik) ile de açılıș fiyatı ifade edilir. Açılıș fiyatı ise saat 00:00’da görülen fiyat seviyesidir. Çubuğun boyunun uzaması dalgalanmanın (volatilite) yüksek olduğunu gösterir. Çubuğun boyunun kısa olması ise,seçilen periyot içerisinde dalgalanmanın düșük olduğunu yani sıkıșık bir seyrin izlendiğini gösterir. Piyasa hareketlerini, net olarak göstermesi nedeniyle çubuk grafiklerin, bu kitabın ilerleyen bölümlerinde anlatılan formasyonlar konusunda, diğer grafik türlerine göre daha kullanıșlı olduğu söylenebilir.
Çubuk grafiğin önemi, GBP/JPY
gibi volatilite(dalgalanma)nin ve dolayısıyla riskin yüksek olduğu
paritelerde daha iyi anlașılmaktadır.Forex piyasalarının en volatil
paritesi olan GBP/JPY’nin çubuklarının uzunluğu,karakteristik
özelliklerini açık bir șekilde ortaya koymaktadır.
Mum
Grafik: Modern teknik analizin ilk örneğinin Dow Teorisi
olduğu kabul
edilmektedir. Ancak Dow teorisinin ortaya atılmasından yaklașık üçyüz yıl önce, 17. yüzyılda Japonya’da yașayan tüccarlar, pirinç kontratlarındaki fiyatlar için kendine özgü bir teknik analiz yöntemleri geliștirmișlerdi. Bu analiz yöntemlerinde ise, tüm dünyadan farklı olarak, çok fazla parametreden yararlanılan, kendi geliștirdikleri mum grafiklerden yararlanmaktaydılar. Mum grafikler, çubuk grafikler gibi açılıș, en yüksek, en düșük ve kapanıș değerlerini gösterirler. Ancak çubuk grafikler bu verileri sadece gösterirken, mum grafikler bu veriler arasında mantıklı bir bağ kurmaya çalıșır. Bu analiz yöntemi daha çok kısa vade için kullanılmaktadır. Bu nedenle forex piyasalarında popülaritesi yüksektir.
edilmektedir. Ancak Dow teorisinin ortaya atılmasından yaklașık üçyüz yıl önce, 17. yüzyılda Japonya’da yașayan tüccarlar, pirinç kontratlarındaki fiyatlar için kendine özgü bir teknik analiz yöntemleri geliștirmișlerdi. Bu analiz yöntemlerinde ise, tüm dünyadan farklı olarak, çok fazla parametreden yararlanılan, kendi geliștirdikleri mum grafiklerden yararlanmaktaydılar. Mum grafikler, çubuk grafikler gibi açılıș, en yüksek, en düșük ve kapanıș değerlerini gösterirler. Ancak çubuk grafikler bu verileri sadece gösterirken, mum grafikler bu veriler arasında mantıklı bir bağ kurmaya çalıșır. Bu analiz yöntemi daha çok kısa vade için kullanılmaktadır. Bu nedenle forex piyasalarında popülaritesi yüksektir.
YUKARI KUYRUK: En yüksek fiyatı
temsil eder.
AÇILIȘ VEYA KAPANIȘ(Hangisi yüksek değerdeyse)
AȘAĞI KUYRUK: En düșük fiyatı temsil eder.
AÇILIȘ VEYA KAPANIȘ(Hangisi düșük değerdeyse)
GÖVDE: Eğer kapanıș fiyatı,açılıș fiyatından yukarıdaysa boș, așağıdaysa doludur.(Bazı teknik analiz programlarında yeșil ya da beyaz renkli mumlar yükseliși, siyah ya da kırmızı mumlar düșüșü temsil etmektedir. Metatrader ve birçok programda ise mumun içinin boș olması yükseliș, dolu olması düșüș anlamına gelmektedir.)
AÇILIȘ VEYA KAPANIȘ(Hangisi yüksek değerdeyse)
AȘAĞI KUYRUK: En düșük fiyatı temsil eder.
AÇILIȘ VEYA KAPANIȘ(Hangisi düșük değerdeyse)
GÖVDE: Eğer kapanıș fiyatı,açılıș fiyatından yukarıdaysa boș, așağıdaysa doludur.(Bazı teknik analiz programlarında yeșil ya da beyaz renkli mumlar yükseliși, siyah ya da kırmızı mumlar düșüșü temsil etmektedir. Metatrader ve birçok programda ise mumun içinin boș olması yükseliș, dolu olması düșüș anlamına gelmektedir.)
Mum grafiklerde, açılıș ve
kapanıș fiyatı arasında olușan fark, mumun boyunun uzunluğunu belirler.
İçi boș veya dolu, kısa veya uzun gövdeli mumların, bir araya gelmesi
sonucu, belli formasyonlar olușur.
Yasal Uyarı: Analizlerim Yatırım Tavsiyesi Değildir.
Kaydol:
Kayıt Yorumları
(
Atom
)
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder
Soru ve Görüşlerinizi Buradan İletebilirsiniz